[سایت حقوق] مقررات تاسيس و فعاليت موسسات بيمه در مناطق آزاد

مقررات تاسيس و فعاليت موسسات بيمه در مناطق آزاد

پنج شنبه 10 فوريه 2005

فصل اول – تعاريف:

ماده 1- در اين آيين نامه واژه هاي زير به جاي عبارتهاي مشروح مربوط به كار مي رود:

الف – مناطق آزاد: مناطق آزاد تجاري – صنعتي جمهوري اسلامي ايران

ب – ساير نقاط كشور: كشور جمهوري اسلامي ايران به استثناي مناطق آزاد.

پ – منطقه: هر يك از مناطق آزاد

ت – سازمان: سازمان هر يك از مناطق آزاد.

ث – موسسات موضوع اين آيين نامه: كليه موسسات مذكور در ماده (2) اين آيين نامه.

ج – موسسات بيمه: موسسات بيمه اي كه طبق مقررات اين آيين نامه مجاز به فعاليت در منطقه مي باشند.

چ – موسسات بيمه متقابل: موسسات بيمه اي كه خدمات خود را به صورت بيمه متقابل تنها به اعضا ارايه مي نمايند.

ح – موسسه كارگزاري بيمه: شخص حقوقي كه در مقابل دريافت كارمزد, واسطه انجام معاملات بيمه و يا بيمه اتكايي بين طرف ها بوده و شغل او تنها ارايه خدمات بيمه اي مي باشد.

خ – شعبه: واحد تابعه يكي ازموسسات بيمه ايراني كه در چارچوب موضوع و وظايف موسسه اصلي تحت نام و مسووليت آن در منطقه فعاليت مي كند.

ــــــــــ ^{24117/ت 22117 ه}^{1- تصويب نامه ــــــــــــ} 8/6/1379 ـــــــ

د- نمايندگي بيمه: شخص حقيقي يا حقوقي كه بر اساس قرارداد نمايندگي با يكي از موسسات بيمه ايراني و مقررات اين آيين نامه, انجام بخشي از موضوع و وظايف موسسه طرف قرارداد در امر بيمه را در منطقه به عهده گرفته است.

فصل دوم – تاسيس :

ماده 2- عمليات بيمه و بيمه اتكايي در مناطق آزاد به وسيله موسساتي كه بنا به پيشنهاد سازمان, طبق مقررات اين آيين نامه از بيمه مركزي ايران مجوز دريافت داشته و به يكي صورتهاي زير به ثبت برسند انجام خواهد شد:

1- شركت سهامي يا تعاوني بيمه ايراني با مشاركت سهامداران حقيقي و حقوقي ايراني و يا خارجي كه كليه سهام آن با نام باشد.

2- موسسه نمايندگي و يا كارگزاري بيمه.

تبصره 1- تاسيس شعبه توسط موسسات بيمه با رعايت مقررات اين آيين نامه و ثبت در منطقه بلامانع است.

تبصره 2- اعطاي نمايندگي بيمه به اشخاص حقيقي با رعايت ضوابطي كه به تصويب شوراي عالي بيمه مي رسد امكان پذير است.

تبصره 3- فعاليت شعبه ها و نمايندگي هاي موسسات بيمه ساير نقاط كشور در هر يك از مناطق آزاد با رعايت مقررات قانون تاسيس بيمه مركزي ايران و بيمه گري در چارچوب اين آيين نامه و ساير ضوابط حاكم بر موسسات مزبور بلامانع است.

ماده 3- موسساتي كه در اجراي اين آيين نامه اجازه فعاليت در منطقه دريافت مي نمايند, مجاز به عرضه بيمه براي اشخاص مقيم, موضوعات و موارد بيمه موجود در ساير نقاط كشور و بيمه حمل و نقل كالاي وارداتي به ساير نقاط كشور كه قرارداد خريد آن در ايران منعقد يا اعتبار اسنادي آن در ايران باز شده است

نمي باشند. عمليات بيمه اتكايي از شمول حكم اين ماده مستثناست.

تبصره 1- موسساتي كه تنها اجازه فعاليت بيمه اي مستقيم در منطقه را دارند

نمي توانند از موسسات بيمه ساير نقاط كشور بيمه اتكايي قبول نمايند.

تبصره 2- موسسات بيمه مي توانند نسبت به بيمه اموال و مسووليت (غير بيمه اشخاص) در چارچوب اين آيين نامه و رعايت قوانين و مقررات مربوط در مناطق ويژه اقتصادي فعاليت كنند.

تبصره 3- صدور بيمه نامه توسط موسسات بيمه اي مناطق آزاد براي آن دسته از موضوعات و موارد بيمه اي كه از طرف موسسات بيمه اي ايراني فعال در ساير نقاط كشور عرضه نمي شود از شمول اين ماده مستثناست و فهرست اين قبيل موضوعات و موارد بيمه مجاز در سرزمين اصلي, براي موسسات بيمه, توسط بيمه مركزي ايران حداكثر ظرف 3 ماه از تاريخ تصويب اين مقررات, تهيه و به سازمانها اعلام مي شود.

ماده 4- حداقل سرمايه براي موسسات بيمه, نمايندگي و كارگزاري بيمه به قرار زير است:

1- موسسات بيمه مستقيم با سرمايه حداقل پانزده ميليارد (000/000/000/15) ريال تشكيل مي شوند كه بايد حداقل پنجاه درصد (50%) آن به صورت نقد پرداخت شده باشد.

2- موسسات بيمه متقابل با سرمايه حداقل دويست ميليون (000/000/200) ريال تشكيل مي شوند كه بايد حداقل پنجاه درصد (50%) آن به صورت نقد پرداخت شده باشد.

3- موسسات بيمه اتكايي با سرمايه حداقل هشتاد و پنج ميليارد

(000/000/000/85) ريال تشكيل مي شوند كه بايد حداقل پنجاه درصد

(50%) آن به صورت نقد پرداخت شده باشد.

4- موسسات نمايندگي و يا كارگزاري بيمه با سرمايه حداقل سيصد ميليون

(000/000/300) ريال تشكيل مي شوند كه بايد حداقل پنجاه درصد

(50%) آن به صورت نقد پرداخت شده باشد.

تبصره 1- هر گونه تعديل در ارقام مندرج در اين ماده هر 2 سال يكبار موكول به پيشنهاد مشترك دبيرخانه شوراي عالي مناطق آزاد و بيمه مركزي ايران و تصويب هيات وزيران است.

تبصره 2- سهامداران خارجي موسسات موضوع اين آيين نامه سهم الشركه ريالي خود را بايد بابه ارزهاي مورد قبول بانك مركزي ايران پرداخته و يا گواهي تبديل ارز را ارايه نمايند.

تبصره 3- وجوه سرمايه موضوع اين ماده بايد نزد يكي از بانكهاي مورد تاييد بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران كه ترجيحا” در مناطق آزاد داراي شعبه باشد واريز شود.

فصل سوم – مجوز ثبت و پروانه فعاليت

ماده 5- ثبت موسسات موضوع اين آيين نامه در منطقه, موكول به ارايه مجوز ثبت كه توسط بيمه مركزي ايران صادر مي شود و ثبت هر گونه تغييرات بعدي در اساسنامه, ميزان سرمايه و سهام موسساتي كه به ثبت رسيده باشند موكول به ارايه موافقت بيمه مركزي ايران است.

ماده 6- براي تحصيل مجوز ثبت, مدارك و اطلاعات زير بايد به بيمه مركزي ايران تسليم شود:

الف – اساسنامه موسسه.

ب – ميزان سرمايه موسسه, رسيد يا گواهينامه تعهد پرداخت آن.

پ – سهام نقدي و غير نقدي و نحوه پرداخت آنها.

ت – صورت سهامداران, بازرسان و مديران و تابعيت و تعداد سهام هر يك از آنها.

ث – اسناد و مدارك و اطلاعات ديگري كه معرف صلاحيت مالي و فني موسسه و حسن شهرت مديران آن باشد.

تبصره – مجوز ثبت صادر شده براي مدت 6 ماه اعتبار دارد. در صورت عدم ثبت موسسه ظرف مهلت مذكور بايد مجددا” مجوز ثبت تحصيل شود.

ماده 7- بيمه مركزي ايران موظف است حداكثر ظرف 30 روز از تاريخ تسليم آخرين مدارك و اطلاعات خواسته شده با رعايت ماده (28) قانون چگونگي اداره مناطق آزاد تجاري – صنعتي جمهوري اسلامي ايران – مصوب 1372 – و مقررات اين آيين نامه نظر خود را اعم از قبول يا رد تقاضا به طور كتبي به سازمان اعلام نمايد.

تبصره – در صورتي كه متقاضي به نظر اعلام شده اعتراض داشته باشد مي تواند ظرف 30 روز اعتراض خود را به مجمع عمومي بيمه مركزي ايران تسليم كند. تصميم مجمع مزبور قطعي و لازم الاجراست.

ماده 8- بيمه مركزي ايران با دريافت گواهي ثبت موسسه در منطقه, پروانه فعاليت براي بيمه اتكايي, يك يا چند رشته بيمه مستقيم و يا هر دو صادر خواهد كرد.

فصل چهارم – لغو پروانه و محدود نمودن فعاليت:

ماده 9- پروانه فعاليت صادر شده توسط بيمه مركزي ايران براي تمام رشته ها يا رشته هاي معين در موارد معين در موارد زير لغو خواهد شد:

الف – در صورت تقاضاي دارنده پروانه.

ب – در صورتي كه موسسه تا يكسال پس از صدور پروانه عمليات خود را در منطقه شروع نكره باشد.

پ – در صورت ورشكستگس موسسه.

ت – در صورتي كه به تشخيص بيمه مركزي ايران و تاييد شوراي عالي بيمه, وضع مالي موسسه طوري باشد كه نتواند به تعهدات خود عمل نمايد يا ادامه فعاليت موسسه به زيان بيمه شدگان و بيمه گذاران و صاحبان حقوق آنها باشد.

ث – ساير موارد پيش بيني شده در اين آيين نامه.

ماده 10- در مواردي كه موسسات موضوع اين آيين نامه بر خلاف اساسنامه خود يا مقررات اين آيين نامه يا حسب اعلام سازمان برخلاف ساير مقررات حاكم بر اين موسسات در منطقه رفتار نمايند, به پيشنهاد بيمه مركزي ايران و تصويب شوراي عالي بيمه از فعاليت يا رشته هاي معين يا بيمه اتكايي به طور موقت يا دايم ممنوع خواهند شد.

ماده 11- صدور و لغو پروانه فعاليت موسسات موضوع اين آيين نامه يا ممنوعيت آنها از فعاليت به طور موقت و اطلاعاتي كه از لحاظ حفظ منافع بيمه گذاران و صاحبان حقوق آنها لازم باشد, به هزينه خود موسسه توسط بيمه مركزي ايران در روزنامه رسمي كشور و يكي از روزنامه هاي كثير الانتشار تهران و منطقه در دو نوبت به فاصله يك ماه آگهي خواهد شد.

ماده 12- در صورتي كه پروانه فعاليت موسسه بيمه اي براي يك يا چند رشته بيمه اتكايي بطور دايم لغو شود, بنا به پيشنهاد بيمه مركزي ايران و تصويب شوراي عالي بيمه, ترتيبي اتخاذ خواهد شد كه متضمن منافع بيمه گذاران, بيمه شدگان و صاحبان حقوق آنها باشد. از جمله اين ترتيبات, انتقال پرتفوي موسسه با كليه سوابق و اسناد مربوط به حقوق و تعهدات آن به موسسه ديگري كه مجاز به فعاليت در منطقه باشد خواهد بود.

فصل پنجم – نحوه فعاليت:

ماده 13- موسسات بيمه موضوع اين آيين نامه موظفند حساب اندوخته هاي قانوني و ذخائر فني خود را نگهدارند و نحوه بكار افتادن آنها را به صورت مشخص منعكس نمايند. انواع اندوخته هاي قانوني و ذخاير فني براي هر يك از رشته هاي بيمه و ميزان و طرز محاسبه, همچنين ترتيب بكار انداختن اين اندوخته ها و ذخاير و نيز سرمايه موسسه و نحوه ارزيابي اموال منقول و غير منقول كه نماينده منابع مالي موسسات مذكور است به موجب دستورالعمل هايي است كه به تصويب شوراي عالي بيمه مي رسد.

ماده 14- موسسات بيمه موضوع اين آيين نامه موظفند ده درصد (10%) از كليه معاملات بيمه اي مستقيم خود را نزد بيمه مركزي ايران بيمه اتكايي نمايند. بيمه مركزي ايران در قبول يا رد اتكايي مزبور مجاز مي باشد.

تبصره – نرخ كارمزد و ساير شرايط به موجب دستورالعملي است كه به تصويب شوراي عالي بيمه خواهد رسيد.

ماده 15- اموال موسسات بيمه موضوع اين آيين نامه همچنين اندوخته ها و ذخاير مذكور در ماده (13) تضمين حقوق و مطالبات بيمه گذاران و بيمه شدگان و صاحبان حقوق آنان است و در صورت انحلال يا ورشكستي موسسه, بيمه گذاران و بيمه شدگان و صاحبان حقوق آنان نسبت به ساير بستانكاران حق تقديم دارند.

تبصره 1- در ميان رشته هاي مختلف بيمه حق تقدم با بيمه عمر است.

تبصره 2- موسسات مذكور در اين ماده نمي توانند بدون موافقت قبلي بيمه مركزي ايران اموال خود را صلح حقوق نمايند و يا به رهن واگذار كنند و يا موضوع هر نوع معامله با حق استرداد قرار دهند.

تبصره 3- دفاتر اسناد رسمي موظفند هنگام انجام معاملات موضوع تبصره (2) اين ماده, مطابق بخش اخير ماده (60) قانون تاسيس بيمه مركزي ايران و بيمه گري موافقتنامه بيمه مركزي ايران را مطالبه و مفاد آن را در سند منعكس نمايند.

ماده 16- موسسات بيمه موضوع اين آيين نامه موظفند هر گونه تغيير در سهامداران عمده, مديران و بازرسان (حسابرسان) موسسه را ظرف دو هفته به اطلاع بيمه مركزي ايران برسانند.

ماده 18- اشخاصي كه در ايران يا در خارج از كشور به يكي از جرايم قتل, سرقت, خيانت و امانت, كلاهبرداري, صدور چك بي محل و اختلاس يا معاونت در جرايم مذكور محكوم شده باشند, همچنين ورشكستگان به تقصير و تقلب

نمي توانند جزو موسسان يا مديران موسسات موضوع اين آيين نامه باشند.

ماده 19- موسسات بيمه موضوع اين آيين نامه از نظر ادغام و انتقال عمليات, انحلال و ورشكستگي, تابع مقررات اين آيين نامه و مواد (51) الي (59) قانون تاسيس بيمه مركزي ايران و بيمه گري مي باشند.

فصل ششم – نظارت:

ماده 20- بيمه مركزي ايران طبق مقررات اين آيين نامه بر فعاليت موسسات موضوع اين آيين نامه در منطقه نظارت خواهد كرد.

ماده 21- موسسات موضوع اين آيين نامه حسب مورد موظفند:

الف – حسابها و صورتهاي مالي خود را طبق نمونه اي كه به پيشنهاد بيمه مركزي ايران به تاييد شوراي عالي بيمه مي رسد تنظيم و نگهداري نمايند.

ب – يك نسخه از صورتهاي مالي خود را كه مورد رسيدگي و اظهار نظر حسابرسان تاييد شده توسط سازمان حسابرسي يا حسابرسان معتبر بين المللي قرار گرفته است, حداكثر ظرف 6 ماه از پايان دوره مالي به بيمه مركزي ايران تسليم كنند.

پ – صورت وضعيت عمليات بيمه اي سالانه خود را طبق نمونه اي كه بيمه مركزي ايران تهيه مي كند, تنظيم و ظرف 3 ماه از پايان دوره مربوط به بيمه مركزي ايران تسليم نمايند.

ت – ساير اطلاعات و آمار دوره اي يا موردي را كه بيمه مركزي ايران به منظور نظارت بر حسن اجراي اين آيين نامه لازم تشخيص دهد و اختيار اين سازمان قرار دهند.

ث – با بازرسان اعزامي كه با حكم كتبي يكي از اعضاي هيات عامل بيمه مركزي ايران و با اطلاع دبير خانه شوراي عالي مناطق آزاد در محل حضور پيدا مي كنند همكاري نمايند و اطلاعات لازم را در اختيار آنان قرار دهند.

تبصره – موسسات بيمه اي كه بيمه نامه هاي بلند مدت زندگي عرضه مي نمايند, علاوه بر رعايت ترتيبات فوق موظفند ترتيبي اتخاذ كنند تا حسابها و ذخاير فني مربوط مورد رسيدگي و تاييد محاسب فني مورد قبول بيمه مركزي ايران قرار گيرد.

ماده 22- حسابرسي موسسات بيمه موضوع اين آيين نامه علاوه بر وظايف قانوني و حرفه اي مكلفند در گزارش نهايي خود نسبت به حسن اجراي مقررات اين آيين نامه نيز اظهار نظر نمايند.

ماده 23- بيمه مركزي ايران در صورت مشاهده هر گونه تخلف موسسات موضوع اين آيين نامه از مقررات مربوط, مراتب را بطور كتبي به موسسه و سازمان اعلام و مهلت مناسبي را براي رفع ايراد تعيين و ابلاغ مي نمايد.

در صورت عدم رفع به موقع تخلف يا تكرار تخلف, بيمه مركزي ايران حسب مورد با اخطار كتبي مطابق ماده (10) اين آيين نامه عمل خواهد كرد.

ماده 24- ارزش خالص دارايي ها (حقوق صاحبان سهام) در موسسات بيمه موضوع اين آيين نامه هيچگاه نبايد از بزرگترين رقم حاصل از بندهاي زير كمتر باشد:

الف – نود درصد (90%) حداقل سرمايه پرداخت شده طبق مقررات اين آيين نامه.

ب – ده درصد (10%) حق بيمه هاي صادر شده ناخالص آخرين سال مالي ضربدر نسبت نگهداري خسارت دوره.

ج- چهارده و سه دهم درصد (3/14%) ميانگين سالانه كل خسارات ايجاد شده در سه دوره مالي قبل ضربدر نسبت نگهداري خسارت دوره.

تبصره – نسبت نگهداري خسارت دوره عبارت است از:

كل خسارتهاي ايجاد شده پس از كسر خسارت سهم بيمه گران اتكايي.

كل خسارت ايجاد شده دوره مربوط

ماده 25- در صورت عدم حصول نصابهاي مندرج در ماده (24) اين آيين نامه, موسسه بيمه موظف است طرح خود را خصوص نيل به نصابهاي مذكور را ظرف 3 ماه از پايان مهلت مقرر براي ارايه صورتهاي مالي, به تاييد بيمه مركزي ايران برساند. در غير اين صورت بيمه مركزي ايران طبق مقررات اين آيين نامه نسبت به محدود كردن فعاليت يا لغو پروانه موسسه بيمه حسب مورد اقدام خواهد كرد. در هر حال زمان اجراي طرح ارايه شده نبايد بيشتر از يكسال باشد.

ماده 26- موسسات موضوع اين آيين نامه مكلفند كليه دارايي هاي معرف بدهي ها و ذخاير عمليات بيمه اي, همچنين سرمايه و اندوخته هاي خود را تنها در مناطق آزاد يا ساير نقاط كشور نگهداري و سرمايه گذاري نمايند.

تبصره – نگهداري بخشي از دارايي هاي موضوع اين ماده در خارج از كشور با تاييد سازمان و موافقت بيمه مركزي ايران مجاز است.

فصل هفتم – ساير مقررات

ماده 27- موسسات بيمه و نمايندگان و كارگزاران رسمي بيمه مسوول جبران خساراتي مي باشند كه در اجراي وظايفشان به سبب تقصير و يا مسامحه آنها يا كاركنانشان به ديگران وارد آيد. هر موسسه بيمه در رشته يا رشته هاي معيني كه پروانه بيمه ندارد راسا” يا به وسيله نمايندگان خود قبول بيمه نمايد. مكلف به جبران خسارت زيان ديده خواهد بود.

ماده 28- از عمليات اشخاصي كه بدون تحصيل پروانه مبادرت به عمليات بيمه و يا بيمه اتكايي موضوع اين آيين نامه نمايند, به درخواست بيمه مركزي ايران توسط سازمان جلوگيري به عمل آمده به علاوه در صورت لزوم, بيمه مركزي ايران اشخاص مزبور را بر اساس مقررات ماده (21) ضوابط ثبت شركت ها و مالكيت هاي صنعتي و معنوي در مناطق آزاد – تجاري جمهوري اسلامي ايران – مصوب 4/2/1374 شوراي عالي مناطق آزاد- و ساير قوانين و مقررات مربوط از طريق مراجع ذي صلاح تحت پيگرد قرار خواهد داد.

ماده 29- رييس شوراي عالي بيمه در كليه مواردي كه اعضاي شوراي عالي بيمه را به منظور اتخاذ تصميم نسبت به موضوعات مربوط به تاسيس يا فعاليت موسسات بيمه در مناطق آزاد دعوت مي نمايد, از دبير شوراي عالي مناطق آزاد يا نماينده وي نيز براي شركت در جلسه دعوت مي كند. در اين جلسات دبير شوراي عالي مناطق آزاد يا نماينده وي نيز حق راي خواهد داشت.

ماده 30- فعاليت موسسات موضوع اين آيين نامه تنها تابع مقررات اين آيين نامه است و موارد پيش بيني نشده از حيث اداره امور موسسه, تابع قانون تجارت و قانون اصلاح قسمتي از قانون تجارت خواهد بود.

ماده 31- از تاريخ تصويب اين آيين نامه, كليه مقررات مغاير با آن در منطقه لغو مي شود