سایت حقوق
پذيرش سايتآیین دادرسى و داوریآیین دادرسی کیفریقوانین آیین دادرسی کیفری
آخرین به روز آمد :
سه شنبه 14 فوريه 2006

Hoqooq.com home page     Hoqooq.com favorite  






قانون هيات منصفه
پنج شنبه 10 فوريه 2005
ماده 1 – رسيدگي به جرائم سياسي و مطبوعاتي علني است و با حضور هيات منصفه در دادگاه صالحه صورت مي گيرد.
هيات منصفه در دادگاههاي تحت نظر قوه قضائيه طبق اين قانون تشكيل مي گردد.
ماده 2 – اعضاء هيات منصفه از بين اصناف و گروههاي مختلف اجتماعي نظير روحانيون ، اساتيد دانشگاه ، دانشجويان ، پزشكان ؛ مهندسان ، كارگران ، كشاورزان ، نويسندگان ، روزنامه نگاران ، معلمان ، وكلاي دادگستري ، كارمندان ؛ هنرمندان ؛ پيشه وران و تجار براي مدت چهار سال انتخاب مي گردند.
ماده 3 – انتخاب اعضاء اصلي و علي البدل هيات منصفه هراستان ازبين اقشارو صنوف مختلف از طريق اعلام عمومي و جمع آوري تقاضاهاي داوطلبان عضويت در هيات منطفه به قيد قرعه و به صورت علني خواهد بود. هيات منصفه هراستان در اولين جلسه خود يكي از اعضاء را براي مدت دوسال به عنوان دبير هيات منصفه انتخاب خواهد كرد . دبير ، مسووليت اداره دبيرخانه را به عهده دارد. حداقل يك ماه قبل از اتمام دوره مسووليت دبير، دبير جديد به وسيله هيات منصفه استان انتخاب خواهد شد.
امور اجرايي اين ماده در هر استان زير نظر رئيس قوه قضائيه يا فردي كه ايشان تعيين مي كند و با حضور رئيس شوراي اسلامي استان و دونفر از نمايندگان آن استان به انتخاب مجلس به عنوان ناظر انجام مي شود. قرعه كشي با حضور حداقل دو نفر از ناظرين معتبر است.
 ماده 4- اعضاء هيات منصفه بايد داراي شرايط زير باشند:
1. تابعيت جمهوري اسلامي ايران
2. مسلمان بودن
3. التزام عملي به قانون اساسي
4. حداقل سي سال سن
5. عدم محروميت از فعاليتهاي اجتماعي
6. داشتن حداقل مدرك ديپلم يا معادل آن در علوم حوزوي
 ماده 5 – تعداد اعضاء هيات منصفه در استان تهران پانصد نفر و در استانهاي با جمعيت بيش از يك ميليون نفر دويست و پنجاه نفر و در اسانهاي با جمعيت كمتر از يك ميليون نفر، يكصدو پنجاه نفر مي باشد.
تبصره 1 – پس از تعيين دو سوم اعضاء هيات منصفه رسميت مي يابد.
تبصره 2 – حداقل سه ماه قبل از پايان دوره هيات منصفه براي انتخاب هيات منصفه جديد اقدام خواهد شد. ترتيب انجام امور بايد به نحوي باشد كه حداقل يك ماه قبل از اتمام دوره هيات منصفه ، اعضاء هيات منصفه بعدي مشخص شده باشند.
 ماده 6 – هيات منصفه هر محكمه براساس قرعه در تهران بيست و يك نفر و در ساير مراكز استانها چهارده نفر انتخاب مي شوند. دبير هيات منصفه ده روز قبل از زمان برگزاري دادگاه با دعوت از نمايندگان ادگستري و شوراي شهر مركز استان و وكيل يا نماينده متهم و شاكي قرعه كشي را انجام مي دهد. حضور نمايندگان دادگستري و شوراي شهر در مراسم قرعه كشي الزامي است.
نبصره1- در تركيب هيات منصفه هر محكمه از يك صنف يا گروه اجتماعي نبايد بيش از دونفر از طريق قرعه كشي انتخاب شوند.
تبصره 2 – در صورتي كه به تشخيص دادگاه رسيدگي به اتهام فوريت داشته باشد و امكان رسيدگي نيز فراهم باشد، رعايت ده روز مذكور دراين ماده الزامي نيست . و دبير عيات منصفه موظف است ضمن همكاري با قاضي مربوطه اعضاء هيات منصفه دادگاه را در موعد مقرر معرفي نمايد.
 ماده 7 – در تهران دادگاه با حضور حداقل يازده نفر و در استانها با حضور نه نفر اعضاء هيات منصفه تشكيل شده و رسميت خواهد يافت . ملاك تصميم گيري هيات منصفه آراء اكثريت حاضران خواهد بود.
اعضاء هيات منصفه موظفند تاپايان جلسات دادگاه حضو رداشته باشند.
ماده 8 -  دبيريخانه هيات منصفه زير نظر هيات منصفه انجام وظيفه مي كند و بودجه آن از محل كمكهاي اهدايي تامين خواهد شد.
 ماده 9 – چنانچه هريك از اعضاء هيات منصفه بدون عذرموجه در چهارجلسه متوالي يا شش جلسه متناوب در دادگاه حاضر نشوند ويابه همين ترتيب از شركت در اتخاذ تصميمات خودداري كنند با حكم همان دادگاه به دوسال محروميت از عضويت در هيات منصفه محكوم مي شوند.
 تبصره – هريك از اعضاي هيات منصفه كه با عذر موجه نتواند در جلسه دادگاه حاضرشود موظف است دوروز قبل از جلسه دادرسي ، مراتب مغذوريت خودرا به طور كتبي و مستدل به استحضار دادگه برساند. درصورتي كه سبب عذر بعدا" حادث شود بايد در اولين فرصت ممكن مراتب به اطلاع دادگاه رسانده شود. درغيراينصورت عذر وي غيرموجه محسوب مي كردد. عذر موجه درقانون آيين دادرسي دادگاههاي عمومي و انقلاب – دراموركيفري – مصوب 28/6/1378 كميسيون قضائي و حقوقي مجلس شوراي اسلامي احصاء شده است.
ماده 10- اعضاي هيات منصفه بعداز انتخاب در جلسه اي دربرابر قرآن كريم به خداوند متعال سوگند ياد مي كنند كه بدون در نظر گرفتن گرايشهاي شخصي ، گروهي و بارعايت صداقت ، تقوي و امانت داري در راه احقاق حق و ابطال باطل انجام وظيفه كنند.
 ماده 11- رد صلاحيت اعضاء هيات منصفه مطابق قانون آيين دادرسي دادگاههاي عمومي و انقلاب در امور كيفري مصوب 28/6/1378 كميسيون قضائي – حقوقي مجلس شوراي اسلامي همانند رد صلاحيت قضات خواهد بود.
 ماده 12- هرگاه درحين محاكمه ، اعضاي هيات منصفه سوالي داشته باشند مراتب را كتبا" جهت طرح ، تسليم رئيس دادگاه مي كنند.
 ماده 13- پس از اعلام ختم رسيدگي بلافاصله اعضاء هيات منصفه به شور پرداخته و نظركتبي خودرا در دو مورد زير به دادگاه اعلام مي دارند:
الف – متهم بزهكار است يا خير؟
ب -  درصورت بزهكاري ، آيا مستحق تخفيف است يا خير؟
تبصره – پس از اعلام نظر هيات منطفه ، دادگاه در خصوص مجرميت يا برائت متهم اتخاذ تصميم نموده و طبق قانون مبادرت به صدور راي مي نمايد.
ماده 14- با تصويب اين قانون كليه قوانين مغاير مي گردد.
ماده 15- آيين نامه اجرايي اين قانون از زمان تصويب ظرف مدت سه ماه بوسيله وزارتخانه هاي دادگستري ، كشور و فرهنگ و ارشاد اصلامي تهره و به تصويب هيات وزيران مي رسد.
قانون فوق مشتمل بر پانزده ماده و شش تبصره در جلسه علني روز يكشنبه مورخ بيست و چهارم اسفند ماه يكهزاروسيصد و هشتاد و دو مجلس شوراي اسلامي تصويب و در تاريخ 17/1/1383 به تاييد شوراي نگهبان رسيده است .
 رييس مجلس شوراي اسلامي – مهدي كروبي