[سایت حقوق] آئين نامه كميسيون عفو و بخشندگي

آئين نامه كميسيون عفو و بخشندگي

جمعه 29 ژوئيه 2005

ماده 1 ـ در اجراي مواد 24،72، 126، 182 قانون مجازات اسلامي مصوب 1370 كميسيون عفو و بخشودگي به رياست معاون قضائي رئيس قوه قضائيه و با حضور مدير كل امور قضايي يا نماينده او و رئيس اداره سجل كيفري و عفو و بخشودگي و رئيس سازمان زندانها يا نماينده او در محل اداره عفو و بخشودگي به مناسبتهاي زير تشكيل مي گردد:
1 ـ مبعث رسول اكرم (ص)«27 رجب المرجب».
2 ـ ولادت حضرت قائم (عج)«15 شعبان ».
3 ـ عيد فطر « اول ماه شوال ».
4 ـ عيد قربان يا غدير خم «دهم يا هجدهم ذي الحجه».
5 ـ سالروز پيروزي انقلاب اسلامي «بيست و دوم بهمن ».
6 ـ عيد نوروز يا جمهوري اسلامي « اول يا دوازدهم فروردين».
تبصره 1 ـ در مواردي كه معاون قضائي نتواند در كميسيون شركت نمايد نماينده معرفي خواهد كرد و در اينصورت رياست كميسيون با مدير كل امور قضائي خواهد بود.
تبصره 2 ـ مقامات زير حسب مورد به كميسيون دعوت خواهند شد :
1 ـ معاون قضائي دادستان كل كشور در رابطه با محكومين جرائم عمومي و انقلاب .
2 ـ رئيس سازمان قضائي نيروهاي مسلح يا معاون قضائي در رابطه با محكومين دادگاههاي نظامي .
3 ـ نماينده ستاد مبارزه با مواد مخدر از جهت هماهنگي كميسيون عفو با ستاد به هنگام طرح وضعيت محكومين مواد مخدر.
4 ـ نماينده وزير اطلاعات در رابطه با محكومين ضد انقلاب (گروهكها) .
تبصره 3 ـ جلسات كميسيون با حضور حداقل سه نفر از اعضاء رسميت خواهد يافت و اتخاذ تصميم با اكثريت اعضاء حاضر در جلسه خواهد بود و در صورت تساوي آراء در خصوص پرونده هاي مواد مخدر نظر گروهي كه نماينده ستاد جزء آن است متبع مي باشد در ساير موارد نظر گروهي كه رئيسي كميسيون جزء آن گروه مي باشد ملاك عمل خواهد بود.
تبصره 4 ـ در صورت اقتضاء رياست قوه قضائيه مي تواند به مناسبتهاي ديگر نيز دستور تشكيل كميسيون را به اداره عفو و بخشودگي بدهد.
ماده 2 ـ پيشنهاد عفو يا تخفيف از طرف مقامات و اشخاص زير پذيرفته مي شود :
1ـ دادستان مجري حكم .
2 ـ رئيس زنداني كه محكوم در آنجا زنداني است با موافقت داديار ناظر زندان يا دادستان .
3 ـ محكوم عليه و خانواده وي .
ماده 4 ـ پيشنهاد و تقاضاهاي رسيده به اداره عفو و بخشودگي به ترتيب تاريخ وصول ثبت و پس از بررسي و احراز شرايط براي طرح در كميسيون فرستاده مي شود.اداره عفو و بخشودگي مي تواند بمنظور احراز شرايط لازم از طريق كارشناسان قضائي ويا به هر طريق مقتضي ديگر تحقيقات لازم را زا زندانها و دادسراهاي مجري حكم بعمل آورد و مسئولين زندانها و دادسراها موظف به همكاري مي باشند و لازم است اطلاعات مورد نياز را در اختيار اداره سجل كيفري و عفو و بخشودگي قرار دهند.
تبصره ـ رئيس اداره عفو و بخشودگي و سجل كيفري مي تواند با تشخيص ضرورت پيشنهاد يا درخواست عفو را خارج از كميسيون ارسال نمايد .
ماده 4 ـ در مورد محكومين به حبس يا جزاي ناشي از جرائم غير مواد مخدر كه به علت عجز از پرداخت آن زنداني مي باشند پيشنهاد يا در خواست عفو در صورت قابل طرح است كه واجد شرايط زير باشند:
1 ـ محكوم در زندان باشد .
2 ـ مجازات در حديكه اجراء شده در روحيه محكوم عليه مؤثر و موجب تنبيه او شده باشد .
3 ـ محكوم عليه مدعي خصوصي نداشته يا رضايت وي را جلب و يا ترتيب پرداخت ضرر و زيان مورد حكم را داده باشد
محكومن عليه در حيس دائم ده سال و در مورد ساير محكوميتهاي ناشي از جرائم عمدي يك سوم ودر مورد جرائم غير عمد يكچهارم از مدت محكوميت خود را تحمل كرده باشد .
5 ـ در مورد محكوكيت به جزاي نقدي محكوم عليه با رعايت قسمت اخير ماده يم قانون نحوه اجراء محكوميتهاي مالي مصوب سال 1351 نصف مدت بازداشت بدل از جريمه يا جزاي نقدي را گذرانده و يا نصف جزاي نقدي را پرداخت كرده باشد.
ماده 5 ـ در مورد محكومين به حبس و جزاي ناشي از جرائم مواد مخدر كه به علت عجز از پرداخت آن زنداني مي باشند پيشنهاد يا در خواست عفو در صورتي قابل طرح است كه واجد زير باشد.
1 ـ مكوم به زندان باشد .
2 ـ مجازات در حديكه اجراء شده در روحيه محكوم عليه مؤثر و موجب تنبيه او شده باشد .
3 ـ محكوم عليه در حبس دائم 15 سال و بيش از 10 سال از محكوميت خود را تحمل كرده باشد كه در اينصورت وي به 15 سال تقليل خواهد يافت .
4 ـ محكوم عليه در حبس بيش از 10 الي 15 سال يك سوم از محكوميت خود را سپري كرده باشد كه در اين صورت محكوميت وي به نصف تقليل خواهد يافت .
5 ـ محكوم عليه به حبس بيش از س5 سال تا 10 سال از محكوميت خود را گذرانده باشد كه در اين صورت محكوميت وي به نصف تقليل خواهند يافت .
6 ـ محكوميت به حبس تا 5 سال در صورتي مشمول عفو خواهد شد كه نصف مدت محكوميت خود را سپري كرده باشد.
7 ـ محكومين به پرداخت جريمه نقدي با پرداخت نصف و يا با رعايت بندهاي فوق مي تواننددر خواست عفئ نمايند.
ماده 6 ـ در مورد محكومين به محروميت از حقوق اجتماعي يا اقامت و با ممنوعيت از اقامت در محل معين محكوم عليه و خانواده وي مي تواند راسا از طريق اداره عفو و بخشودگي و سجل كيفري در خواست عفو نمايند طرح تقاضا در كميسيون منوط به تحمل يك سوم مدت محكوميت خواهد بود.
ماده 7 ـ در مورد محكومين به اعدام باستثناء قصاص نفس چنانچه پس از صدور حكم قطعي محكوم به اعدام در خواست عفو نمايد دادسراي مجري حكم و يا رئيس زندان موظف به ارسال تقاضاي محكوم عليه و پرونده مربوطه با اظهار نظر صريح به ادراه سجل كيفري و عفو و بخشودگي مي باشند كميسيون فورا در وقت فوق العاده و حداكثر تا دو ماه از تاريخ دريافت تقاضا در خصوص مورد رسيدگي نموده و نظريه خود را اعلام مي نمايد اجراي حكم تا نتيجه وسيله رئيس اداره عفو و بخشودگي به تاخير خواهد افتاد.
تبصره ـ در مورد اين ماده چنانچه شرايط و موجبات تخفيف موجود باشد كميسيون نمي تواند تخفيف مجازات محكوم عليخ زرا به حبس كمتر از 15 سال پيشنهاد نمايد.
ماده 8 ـ در مورد محكومين به اضافه خدمت سربازي با سپري شدن يك سوم از مدت محكوميت تقاضاي عفو با توجه به روحيه و رفتارمحكوم عليه با موافقت فرمانده مربوطه به پيشنهاد دادستان مجري حكم در كميسيون مطرح مي گردد.
ماده 9 ـ در ساير محكوميت هاي تعزيري كه در اين آئين نامه تصريح نشده است پيشنهاد مجري حكم است و محكوم عليه نيز ميتواند مستقيما از اداره عفو و بخشودگي در خواست عفو نمايد.
ماده 10 ـ تشخيص استحقاق عفويا تخفيف ميزان محكوميت در هر يك از موارد مذكور در موارد فوق با كميسيون است نظر كميسيون در رد يا قيول پيشنهاد عفو يا تخفيف مجازات بايد صريح و موجه و مدلل بوده و مغايرتي با موازين قانوني و مقررات اين آئين نامه نداشته باشد .
ماده 11 ـ براي محكومانيكه عفو يا تخفيف مجازات آنان از طرف كميسيون رد شده است پيشنهاد مجدد عفو يا تحفيف مجازات بهمان جهت در صورتي بلا مانع است كه رد منتفي شده باشد.
ماده 12 ـ محكومانيكه مجازات آنان مورد تخفيف واقع شده است وقتي مي توانند از عفو يا تخفيف مجازات استفاده نمايند كه حداقل يك سوم از باقيمانده محكوميت خود بعد از تخفيف را تحمل كرده باشند.
ماده 13 ـ در پيشنهاد عفو يا تخفيف مجازات امور زير درج مي شود :
1 ـ مشخصات محكوم عليه شامل :نام و نام خانودگي ، شهرت ، نام پدر سن تاهل سواد اولاد و تابعيت .
2 ـ تاريخ شروع باجرا مجازات و مدتي كه محكوم عليه قبل از شروع به اجرا در زندان بوده است .
3 ـ تعداد عائله محكوم عليه و وضع معيشت آنها.
4 ـ ميزان تاثير مجازات در روحيه محكوم عليه .
5 ـ رونوشت كيفر خواست دادنامه مورد اجرا سوابق كيفري .
6 ـ مدارك لازم مبني برعايت بند 3 از ماده 4 آئين نامه
7 ـ موجبات پيشنهاد عفو.
8 ـ تاريخ و ميزان استفاده از عفوهاي گذشته در خصوص مورد تقاضا .
ماده 14 ـ فهرست اسامي كساني كه پيشنهاد عفو يا تخفيف مجازات آنان مورد تاييد كميسيون واقع شده است از طرف اداره عفو و بخشودگي تهيه و حداقل ده روز قبل از ايام مذكور در ماده يك آئين نامه براي رياست قوه قضاييه ارسال مي گردد.
ماده 15 ـ رياست قوه قضاييه در صورت تاييد مصوبات كميسيون عفو يا تخفيف مجازات آنان را به مقام رهبري پيشنهاد و نتيجه را جهت اجرا به اداره عفو و بخشودگي و سجل كيفري اعلام مي نمايد .
ماده 16 ـ اداره عفو و بخشودگي و سجل كيفري ظرف 24 ساعت پس از دريافت فرمان عفو فهرست اسامي عفو شدگان را به دادسراهاي مجري حكم جهت اقدام ارسال مي دارد.
ماده 17 ـ مقررات اين آئين نامه نافي اختيارات قانوني رياست قوه قضائيه نخواهد بود.
ماده 18 ـ آئين نامه مذكور مشتمل بر 18 ماده و 6 تبصره در تاريخ 16/12/71 به تصويب اينجانب رسيد و از اين تاريخ قابل اجرا است و آئين نامه مصوب 20/11/69 نيز ملغي اعلام مي گردد.
رئيس قوه قضائيه ـ محمد يزدي
شماره 72/4107 / م 28/10/1372